Οι εκκλησίες του χωριού μας

 

        Οι κάτοικοι του χωριού από τους πρώτους κιόλας Χριστιανικούς χρόνους μέχρι σήμερα ήταν ευσεβείς και καλοί Χριστιανοί . Τούτο φαίνεται από τις πολλές εκκλησίες και εξωκλήσια που υπάρχουν μέσα κι έξω από το χωριό .

       Η σημερινή εκκλησία είναι Βυζαντινού ρυθμού . Άρχισε να οικοδομείται από το 1897 και εγκαινιάστηκε το 1932 . Έχει οικοδομηθεί στα θεμέλια της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου που είχε καταστραφεί από τους Τούρκους . Τμήμα της παλιάς εκκλησίας σωζόταν μέχρι πριν λίγα χρόνια . Το μόνο που σώθηκε από την πυρπόληση του παλιού ναού είναι η εικόνα του Αγίου Νικολάου βυζαντινής τέχνης . Αυτή ρίχτηκε στη φωτιά και κάηκε ένα μέρος της . Όταν όμως η φωτιά έφτασε στο σώμα του Αγίου έσβησε μόνη της . Η εικόνα αυτή σήμερα φυλάσσεται στο ναό του Αγίου Δημητρίου . Άλλη εκκλησία που κάηκε εντελώς από τους Τούρκους είναι των Αγίων Θεοδώρων και ένα παρεκκλήσι του Αγίου Δημητρίου .

        Η εκκλησία του αγίου Δημητρίου , ρυθμού Βασιλικής , μέχρι το 1932 ήταν η καθολική  μας εκκλησία . Ο Άγιος Δημήτριος είναι ο πολιούχος του χωρίου και προς τιμήν του το χωρίο πανηγυρίζει στις 26 Οκτώβρη Η εκκλησία λοιπόν αυτή έχει ηλικία πάνω από 1000 χρόνια οι δε εικόνες της είναι βυζαντινής τέχνης . Οι τοίχοι και η οροφή έχουν θαυμάσιες αγιογραφίες τμήματα των οποίων φαίνονται γιατί οι παλιοί δεν ήξεραν και σοβάτισαν και άσπρισαν το εσωτερικό της εκκλησίας . Πάνω στο τέμπλο που είναι ξύλινο υπάρχει ο εσταυρωμένος με μια τρύπα στη μέση , η οποία έγινε από πυροβόλο όπλο ενός τούρκου στρατιώτη . Αυτός από ασέβεια πυροβόλησε την εκκλησία και μας λέει η παράδοση ότι την ώρα εκείνη έγινε θαύμα . Κόπηκαν τα χέρια του στρατιώτη και οι άλλοι βλέποντας αυτό , ενώ είχαν συγκεντρώσει εύφλεκτες ύλες για να κάψουν την εκκλησία , έντρομοι τράπηκαν σε φυγή ενώ φώναζαν ότι τους κυνηγά ένας καβαλάρης . Χάρη στο θαύμα αυτό σώθηκε στο ακέραιο ο ναός αυτός και είναι το καύχημα και το μόνο ιστορικό και αρχαιολογικό μνημείο του χωριού .  

        Εξωκλήσια που καταστράφηκαν από τους Τούρκους είναι του Αγίου Αθανασίου και της Παναγίας της Φόνισσας . Το εξωκλήσι τούτο πανηγύριζε στις 8 Σεπτέμβρη και ανήκε στη μονή Κορακιών . Σε κάποια λοιπόν πανήγυρη φιλονίκησαν μεταξύ τους οι δυο νεωκόροι , του Αγίου Αθανασίου που ανήκε στον Άγιο Ιωάννη και της Παναγίας που άνηκε στο Κουστουμάλου . Ένας απ`τους νεωκόρους πάνω στον καυγά σκοτώθηκε και γι`αυτό το ξωκλήσι ονομάστηκε «Παναγιά η Φόνισσα».

        Ανάμεσα σ`αυτά τα δυο ξωκλήσια βρέθηκαν στη γη μεγάλα πιθάρια μέσα στα οποία κατά τους χρόνους της τουρκοκρατίας έκρυβαν οι κάτοικοι τα διάφορα αγαθά τους .

        Άλλα ξωκλήσια είναι του Αγίου Νικολάου που κτίστηκε πρόσφατα από την οικογένεια Μάντζαρη , και το γιορτάζομε την Κυριακή του Θωμά . Κοντά σ`αυτό υπήρχε και άλλο της Παναγίας που πανηγύριζε στις 15 Αυγούστου . Κάηκε όμως από τους Τούκους και στη θέση του κτίστηκε το 1900 από τους κατοίκους άλλο εκκλησάκι που πανηγυρίζει την Τρίτη της Διακαινησίμου (Νέα Τρίτη) . Μέχρι πριν λίγα χρόνια γινόταν μεγάλο πανηγύρι στο χωρίο . Όλα τα μαγαζιά είχαν όργανα και οι κάτοικοι διασκέδαζαν δυο μέρες .

        Στο δρόμο Χαλκίδας – Αλιβερίου και τη θέση «Κακή Σκάλα» υπάρχει μια όμορφη εκκλησία που ανήκει στην κοινότητά μας . Είναι της Παναγιάς και γιορτάζει στις 23 Αυγούστου . Εκεί γίνονται και γάμοι αλλά και πολλά βαπτίσια .

        Για το εκκλησάκι αυτό θα πρέπει εδώ να κάνω μια παρένθεση και να γράψω για έναν γραφικό και απλοϊκό τύπο τον θρυλικό Γιάννη Καλόγηρο . Ήρθες στο χωριό γύρω στο 1922-23 από τα Θαρρούνια . Μεσόκοπος στην ηλικία και θεόκουφος εμφανίστηκε σαν διακονιάρης (ζητιάνος) έμεινε στο χωριό μέχρι το θάνατό του . Γιος της μουρλοτασιάς από τα Θαρρούνια βρήκε καταφύγιο στο χωριό μας . Οι επίτροποι της εκκλησίας σκέφτηκαν να τον ντύσουν καλόγηρο , να του κτίσουν σπιτάκι στην εκκλησία της Κακής Σκάλας και να του αναθέσουν να σταματάει τα δυο – τρία διερχόμενα την ημέρα την εποχή εκείνη αυτοκίνητα που εκτελούσαν τη συγκοινωνία Χαλκίδα – Κύμης και ν`απλώνει το δίσκο της ζητιανιάς λέγοντας «βοήθειά σας για τη χάρη της Παναγίας» Για να είναι όμως σίγουρος ο Γιάννης ότι τ`αυτοκίνητα θα σταματούσαν , ξάπλωνε στη μέση του δρόμου . Τα χρήματα που μάζευε τα έβαζε σ`ένα παλιό ταγάρι και τα φύλαγε σαν τα μάτια του μέχρι το Σάββατο που τα έφερνε στον παπά ή στους επιτρόπους , και όταν τον ρωτούσαν «πόσα έφερες ; » απαντούσε «καμιά δεκάρα δραχμές» παρ`όλο ότι είχε φέρει 200-300 δραχμές την εποχή εκείνη . Με τα χρήματα που μάζευε ο Γιάννης ο καλόγηρος κτίστηκε κατά μεγάλο ποσοστό η όμορφη εκκλησία της πλατείας . Στην περιφορά του επιταφίου , που το κρατούσαν στρατευμένα παιδιά του χωριού που βρίσκονταν με άδεια , προπορευόταν κρατώντας εξαπτέρυγο ο Γιάννης που σε όλη τη διαδρομή της περιφοράς φώναζε «Κύριε Ελέησον» . Παρακινούσε έτσι και τα παιδιά που κρατούσαν τα υπόλοιπα εξαπτέρυγα αλλά και όλα τ`άλλα σχολιαρόπαιδα – να το επαναλαμβάνουν δυνατά έτσι που με τις αγριοφωνάρες τους να σκεπάζουν την ψαλμωδία των ψαλτάδων.

        Θρυλική λοιπόν και κωμική μορφή ο Γιάννης ο καλόγηρος. Πέθανε το 1933 από πνευμονία, κηδεύτηκε πάνδημα με τραγούδια και μοιρολόγια και την ημέρα της κηδείας του το σχολείο δεν λειτούργησε!-

     Άλλο γραφικό και όμορφο εκκλησάκι που κτίστηκε τώρα τελευταία από τον Αργύρη Γεώργιο ( Αγιαννίτης αλλά μένει στον Άγιο Λουκά ) είναι της Παναγίας στο δρόμο Άγιος Ιωάννης-Αλιβέρι ,περίπου στη θέση παλιχώρια . Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου ( κοίμηση της Θεοτόκου ).